Wysoki cholesterol stanowi przyczynę szeregu problemów, które z czasem mogą powodować rozwój wielu poważnych schorzeń. Specjaliści często rekomendują włączenie do diety preparatów z karczochem – czy ta roślina jest rzeczywiście skuteczna w obniżeniu nadmiernego cholesterolu?
Prozdrowotne właściwości karczocha
Karczoch jest rośliną stanowiącą źródło wielu cennych składników aktywnych, co tłumaczy jego użycie w przeciwdziałaniu wysokiemu cholesterolowi i wynikających z tego chorób układu krążenia (np. nadciśnienie tętnicze czy zmiany miażdżycowe naczyń krwionośnych). Ekstrakt z karczocha zawiera bowiem:
- cynaryny
- luteolinę
- kwas kawowy
- kwas chlorogenowy
- flawonoidy (np. apigenina, cyranozyd czy skolimidozyd)
Komponenty te mają wyjątkowo pozytywne właściwości lecznicze. Przede wszystkim oddziałują na endogenną biosyntezę cholesterolu. Wskutek przeciwdziałania procesom utleniania wyciąg z karczocha zapobiega modyfikacji lipoprotein LDL i zwiększeniu poziomu „złego” cholesterolu. Antyoksydacyjny potencjał karczocha jest również podyktowany bogatą zawartością rozmaitych polifenoli, co dodatkowo chroni organizm przed stresem tlenowym i wolnymi rodnikami. Podobnie jak zawarte w roślinie witaminy A i C.
Karczoch jest także często polecany na dolegliwości trawienne i problemy z wątrobą. Nic dziwnego – laktony seskwiterpenowe zawarte w roślinie stymulują organizm do produkcji soków trawiennych. Natomiast wspomniana wcześniej cynaryna wraz z nagromadzonymi w karczochu kwasami pobudza pracę wątroby. Efektem tego jest wzrost produkcji żółci, co pozwala ograniczyć ilość gromadzonych w wątrobie lipidów i cholesterolu. Działanie to pomaga też w wyeliminowaniu niedogodności spowodowanych nieprawidłowym odżywianiem np. zjedzeniem dużej ilości i/lub ciężkostrawnymi i tłustymi posiłkami. Karczoch jest wyjątkowo skuteczny w przeciwdziałaniu mdłościom, niestrawności, bólom brzucha czy wymiotom.
Warto też dodać, że karczoch zawiera witaminę B3 – znaną lepiej jako niacyna. Przypisuje się jej dział w procesie przemian kwasów tłuszczowych i węglowodanów, co zapobiega ich przesadnemu gromadzeniu się w organizmie i zwolnieniu tempa przemiany materii. W karczochu występuje też inulina, której właściwości są bardzo podobne do błonnika i dzięki temu sprzyja kontroli prawidłowej masy ciała.
Przykładowe preparaty z karczochem
Ekstrakt z karczocha jest dostępna w aptekach w rozmaitych formach – począwszy od kapsułek, a skończywszy na kroplach i soku. Niejednokrotnie stanowi on składnik złożonych preparatów wspierających funkcjonowanie wątroby i przeciwdziałających problemom z trawieniem.
- Cynarex
- Sylicynar
- Detox Foie
- Multi Gastro
- Gastromin Fast
- Raphamisan Plus
- Doppelherz Aktiv Na Wątrobę Complex
Wyciąg z karczocha najczęściej występuje w połączeniu z innymi komponentami o właściwościach żółciotwórczych, wiatropędnych i rozkurczających. Stąd zwykle stosuje się go z ostropestem plamistym, kurkumą czy rozmarynem.
Decydując się na zakup suplementów z karczochem, należy zwrócić uwagę na wykorzystany wyciąg. Roślinny ekstrakt musi być standaryzowany na obecność cynaryny – wówczas preparat można potraktować jako wartościowe wsparcie dla codziennej diety i mieć pewność, że dostarczy on cennych składników aktywnych.
Ponadto preparat można stosować w postaci suszonego ziela lub naturalnej postaci. W tym drugim przypadku roślina musi być odpowiednio przygotowana tj. poddana właściwej obróbce termicznej. Najczęściej karczochy są gotowane lub pieczone – można ich z powodzeniem używać jako dodatku do innych posiłków.
Bibliografia:
- Nurzyńska-Wierdak R., Sałata A., Stepaniuk R. „Prozdrowotne właściwości karczocha zwyczajnego (Cynara Scolymus L., Asteraceae).” Kosmos 2018, 67(4): 823-831.
- Florkowska K., et. al „Flawonoidy w profilaktyce i leczeniu miażdżycy.” Problemy Higieny i Epidemiologii 2017, 98(3): 217-225.
- Mrozowski T. „Miażdżyca.” Medycyna Rodzinna 2002, 3-4: 128-146.
