Co to jest cholesterol?
Cholesterol to związek tłuszczowy, pełniący wiele istotnych funkcji w organizmie. Stanowi on składnik ścian komórkowych, jest niezbędny również do syntezy witaminy D, a także hormonów płciowych, w tym estrogenów i testosteronu. Cholesterol jest wytwarzany głównie w wątrobie, a część dostarczamy do organizmu wraz z pożywieniem. Cholesterol występuje w organizmie naturalnie i jest nam potrzebny do prawidłowego funkcjonowania. Dopiero nieodpowiedni poziom cholesterolu staje się dla nas niebezpieczny. Może on przyczyniać się do powstawania miażdżycy, udaru mózgu czy choroby wieńcowej.
Warto dodać, że mianem cholesterolu określa się tak naprawdę mieszaninę lipoprotein: LDL i HDL. Różnią się one między sobą budową, a co za tym idzie – również funkcjami. LDL to cząsteczka o niskiej gęstości, tak zwany zły cholesterol. Odpowiada ona za transport cholesteroli z wątroby do komórek, a niewykorzystany nadmiar odkłada się w postaci złogów w naczyniach krwionośnych. HDL to cząsteczka o wysokiej gęstości, tak zwany dobry cholesterol. Odpowiedzialna jest za transport cholesterolu z komórek do wątroby, gdzie ulega metabolizmowi i wykorzystaniu do produkcji kwasów żółciowych.
Aktualnie zakłada się, że cholesterol całkowity powinien mieścić się w zakresie 114– 200 mg/dl, cholesterol HDL: kobiety >50 mg/dl, mężczyźni >40 mg/dl, a cholesterol LDL: <100 mg/dl.
HDL a LDL
HDL i LDL to frakcje cholesterolu, różniące się budową oraz funkcją w organizmie. HDL to cząsteczka o wysokiej gęstości, zwana potocznie dobrym cholesterolem. Odpowiada za transport cholesterolu do wątroby, gdzie ulega on dalszemu metabolizmowi. Natomiast LDL to cząsteczka o niskiej gęstości, zwana złym cholesterolem. To właśnie ona odpowiada za powstawanie miażdżycy, czy choroby wieńcowej.
Jakie są normy cholesterolu?
Normy cholesterolu u osób zdrowych
u kobiet:
- całkowity cholesterol: 125-190 mg/dl (poniżej 5 mmol/l),
- LDL: mniej niż 115 mg/dl, (3 mmol/l),
- HDL: co najmniej 45 mg/dl, (1,2 mmol/l),
- triglicerydy: mniej niż 150 mg/dl (1,7 mmol/l).
u mężczyzn:
- całkowity cholesterol: 125-200 mg/dl (poniżej 5 mmol/l),
- LDL: mniej niż 115 mg/dl, (3 mmol/l)
- HDL: co najmniej 40 mg/dl (1 mmol/l),
- triglicerydy: mniej niż 150 mg/dl (1,7 mmol/l).
Normy dla całkowitego cholesterolu oraz frakcji LDL są niższe dla osób należących do grup ryzyka. Do grupy ryzyka należą pacjenci z cukrzycą, miażdżycą oraz chorobą wieńcową. Stężenie całkowitego cholesterolu we krwi nie powinna przekraczać 175 mg/dl. Natomiast dopuszczalna ilość frakcji LDL w grupie ryzyka nie może przekraczać 55 mg/dl.
